Hij was ooit politieman. Sterk en een persoonlijkheid. Van de sterkte is echter weinig overgebleven. Hij voelt zich nu oud en hulpeloos. En hij gedraagt zich nog ouder en nog hulpelozer. Hij had tot voor kort een vrouw, vertelt hij. Nee, niet dat hij met haar sliep. Ze woonde bij hem en ze verzorgde hem. Hij voelde zich ondanks haar ellendig. Daarom deed hij een poging om zich van het leven te beroven. Dat mislukte. De vrouw had met die ervaring geen zin meer om bij hem te blijven. Ze vertrok. Ze komt nog wel regelmatig langs om te zien wat hij nodig heeft. Maar in zijn beleving is ze weg.

Hij heeft bij de gemeente een scootmobiel aangevraagd. Dat is hem geweigerd omdat hij nog te ver kan lopen om voor dat voertuig in aanmerking te komen. Dat vindt hij oneerlijk omdat zijn buren  rondracen in hun scootmobiel, die ze als voorziening hebben gekregen. Ik heb dat niet goed aangepakt, zegt hij daarover. En zakt weer weg in gejammer over zijn hulpeloosheid.

Toen hij een keer op stap was zag hij een kat die met hem mee liep. Hij pakte de kat op en nam haar mee naar huis. Toen hij de kat een tijdje in huis had vond hij haar toch niet prettig. Hij nam haar weer op, zette haar ergens af en reed weg. Een tijd later kwam er een andere kat bij zijn voordeur langs. Hij deed de deur voor haar open en liet de kat binnen. Sindsdien is de kat gebleven. Hij voert haar en neemt haar regelmatig in zijn armen. Dan praat hij met haar. Als ik hem vraag of dat helpt tegen eenzaamheid, schudt hij zijn hoofd. Nee, hij is niet eenzaam maar hij voelt zich fijn samen met de kat.

1 november 2017  Wim van den Bremen

Een tijdje geleden werden me via een gemeentelijke enquete vragen gesteld over veiligheid, toegespitst op woninginbraken. Ik vond die vragen erg suggestief omdat ze ervan uit gingen dat technische beveiligingsmiddelen ons van woninginbraken moeten verlossen. Ik vind dat een verkeerde gedachte, omdat inbrekers op die manier ongemoeid blijven. En waarschijnlijk hun werkterrein naar elders verleggen.

Je kunt natuurlijk denken als wij het hier goed voor elkaar hebben moeten ze in de buurgemeenten maar zien hoe ze dat zelf oplossen. Dat neemt natuurlijk niet weg dat goede sloten aan te bevelen zijn.

Via de media bereiken ons allerlei berichten dat de politie te weinig misdrijven oplost. En dat de politie geen betere resultaten kan bereiken als de bevolking haar niet helpt.  Er werd hier ook een veiligheidsconferentie gehouden, waarbij bestuurders, ambtenaren en anderen die zich belangrijk voelen bij dit thema, waren uitgenodigd.

Er zijn hier in de afgelopen jaren al een aantal initiatieven uitgevoerd. Initiatieven waarbij buurtbewoners actief samenwerkten om verdachte situaties te melden. En om zo daders van overtredingen en misdrijven te kunnen pakken. Die activiteiten werden door de buurtagenten zeer gewaardeerd. Maar omdat bestuurders en politieleiding deze activiteiten niet faciliteerden stierven ze allemaal een zachte dood. Ik ben dus benieuwd hoe de deelnemers aan de conferentie de bewoners opnieuw willen activeren om mee te doen. Hopelijk komen ze verder dan te zeggen dat de bewoners zelf maar een WhatsApp- groep moeten vormen. Er moeten duidelijke afspraken komen over de communicatie met de politie in de wijk. Ook als de buurtagent vrij is. En er moet altijd worden teruggekoppeld als er vanuit de bevolking een melding is doorgegeven. Om hen te informeren over het gevolg van de melding. Zodat ze zien waarvoor ze het doen.

Waarschijnlijk zullen de bestuurders hierop zeggen: “Natuurlijk!”. Niet beseffend dat de initiatieven in het verleden strandden omdat wat bestuurlijk natuurlijk werd gevonden, in de uitvoering niet goed tot stand kwam. De geschiedenis kan zich ook hier herhalen. Het beleid is pas goed als de uitvoering het waarmaakt. 

De vraag voor bestuurders is dan ook: Hoe maak je bewoners eigenaar van hun eigen buurtveiligheid.

24 oktober 2017 Wim van den Bremen

De wethouder stelt zelf de vraag. Waarom wordt er wel rekenen, schrijven en lezen op school gegeven, maar geen techniek? Hij vraagt dat bij de Startbijeenkomst van Kennis voor Kids in een plaatselijke basisschool. Hij geeft daarna ook zelf het antwoord. Omdat veel leerkrachten in het basisonderwijs er niet voor zijn opgeleid. En omdat het leerplan daar nog niet in voorziet. Hij is dan ook erg blij met het aanbod van het bedrijf BP om leerkrachten op basisscholen te helpen met het geven van technieklessen in de klas.

Het is een gezellige boel. Er is muziek, versieringen en wat te drinken en te snoepen. Er wordt snel een soundcheck gedaan en dan komen de kinderen binnen. Er zijn 125 kinderen van drie basisscholen. Ze worden in groepjes van vijf op een afgebakend stukje vloer neergezet. Met heel mooi en spannend uitziende kisten waar Kapla op staat. De schoolschoonmaker zoekt aarzelend zijn weg om de kinderen heen naar een veilige plek. De kinderen krijgen op hun knieën gezeten nog een peptalk van de juf. En dan begint iemand van de groep Link met de presentatie. Hij vraagt aan de kinderen wat zij vinden van techniek in de lessen. Daarbij komen al de eerste slimme antwoorden. Dan roept hij de Engelse BP-directeur naar voren voor een interview. Die vertelt in heel goed verstaanbaar en kindvriendelijk Nederlands dat hij de kinderen op school wil vertellen hoe zonenergie tot stand komt. Dat gebeurt met een zonnecel, een auto en een ventilator. In het project Kennis voor Kids worden kinderen vertrouwd gemaakt met techniek aan de hand van allerlei proeven. Medewerkers van BP helpen de leerkrachten daarbij in de klas.

En dan volgt het interview met de wethouder. Hij hoopt dat vele en goede ervaringen met dit project op den duur zullen leiden tot een aanpassing van het leerplan. Dan begint het project met het bouwen van torens. In de Kapla kisten blijken Kabouter Plankjes te zitten. En met die plankjes moeten de kinderen, geholpen door een volwassene, een zo hoog mogelijk toren bouwen. Daarbij komen al direct allerlei verschillen aan het licht.

Er zijn er die met een extra stevige fundering beginnen. Anderen stapelen de plankjes op hun breedste kant om zo snel mogelijk hoogte te krijgen. Belangrijk is het om goed samen te werken en geconcentreerd te blijven. Ongeveer de helft van de groepjes ervaart, dat het heel moeilijk is evenwicht te bewaren, als hun toren omvalt. Uiteindelijk zijn er drie torens hoger dan drie meter. De winnaars van de toren met 3.12m krijgen een vrijkaartje voor de Rotterdamse Ontdekhoek. Een soort kindermuseum waar kinderen ook zelf kunnen experimenteren. Zo´n vrijkaartje is er ook voor degenen die het snelst hebben opgeruimd.

Martijn kijkt heel ernstig als hij mij vertelt het een erg leuk project te vinden. En Dolany straalt als ze zegt dat het vooral gezellig is. Dan krijgen de kinderen nog een show van Luuk en Sandra aangeboden met limonade en poffertjes. Sjoerd Gunnewijk vertelt dat dit het eerste project is van BP in Nederland. Maar in Engeland draait het al 40 jaar en in Duitsland willen ze er ook mee beginnen. Hij is zelf als vrijwillige BP-medewerker bij het project betrokken. Hij vindt het heerlijk om met enthousiaste en nieuwsgierige kinderen dit werk te doen. Binnen het bedrijf heeft het management ruimte gegeven om ieder die dat wil zo´n 8 tot 16 uur in werktijd aan dit project te besteden. Daarnaast zijn de medewerkers getraind om dit werk met kinderen goed te kunnen doen.

Schoolhoofd Semper vindt de relatie school en bedrijf goed. Hij wil dit aanbod niet zomaar laten passeren. Voor al te commerciële situaties is hij niet bang. Kinderen zijn niet dom. Ze worden buiten de school ook doodgegooid met reclame en ze weten daarin heel goed hun weg te vinden. Maar natuurlijk moet de school daar wel op letten. Dit project Kennis voor Kids geeft een verbreding van de toch wat eenzijdige schoolcultuur. En dat vindt hij alleen maar winst.

11 oktober 2017 Wim van den Bremen

Uit onderzoek aan een oude dijk tussen Lekkerkerk en Bergambacht is gebleken dat onze voorouders zo rond 1300 heel goed wisten hoe ze dijken moesten maken. Dat concludeerde het technisch adviesbureau Geodelft. In 2003 heeft Rijkswaterstaat onderzoek gedaan naar de opbouw van de oude dijk bij Camping de Nes. Eind 2001 werden er al drukproeven op die dijk uitgevoerd om te zien bij welke belasting de dijk zou bezwijken. Toen al bleek dat de dijk haast niet om te krijgen was.

Bij dit onderzoek is er in de oude dijk gegraven om te zien hoe de dijk was opgebouwd. In het gegraven profiel was heel goed te zien hoe de dijk aan de binnenkant was gaan glijden toen in 2001, de (kunstmatige) druk op de dijk uiteindelijk toch te hoog werd. Geodelft heeft deze metingen in haar rekenmodellen verwerkt. Daarbij is gebleken dat men tot dan toe meer extra zekerheid in de berekeningen had zitten dan op grond van deze praktijkproeven nodig was. Rijkswaterstaat heeft deze opmerkingen echter gerelativeerd. De laatste opvattingen over klimaatverandering leidden juist tot een verhoging van de normen voor waterstanden die men bij dijkontwerpen moet aanhouden. Maar anders zouden die normen nog meer verhoogd moeten worden, voegden zij eraan toe. Ze werkten mee aan het ontwerp voor een aantal dijkvakken langs de Lek die toen nog moesten worden versterkt.

De dijk bij camping de Nes heet op oude kaarten van het Hoogheemraadschap van de Krimpenerwaard de Hoge Nes. Het is een hoog zandig gedeelte dat in de Lek uitstak. Om de Lek meer ruimte te geven is deze flessenhals er nu uitgehaald. De nieuwe dijk ligt enige tientallen meters landinwaarts. Volgens Rijkswaterstaat was de Hoge Nes vroeger een bedding van de rivier waar het water harder stroomde. Daardoor werd daar geen klei maar zand afgezet. Omdat de veenlagen ter weerszijden van de rivier inzakten, kwam de bedding van de rivier hoger te liggen dan de gronden langs de rivier. Toen de rivier bedijkt werd, werd de dijk op de Hoge Nes aangelegd. In de voor het onderzoek gegraven sleuven kon men goed zien hoe men dat deed. Er werd alleen maar klei, zonder echt systeem, steeds in hopen op elkaar aangebracht, totdat men de dijkhoogte had bereikt. Tegenwoordig bouwt men om de kosten te drukken dijken van zand die met klei worden afgedekt.

In een van de sleuven is ook een oude inlaat gevonden. Oude inwoners van de streek

weten nog dat er vanaf 1921 een aantal droge jaren waren. Waarbij de (zand) gronden van de Nes erg van de droogte te lijden hadden. Op verzoek van de boeren is er toen een inlaat in de dijk gemaakt om het boerenland van water te voorzien. Een muur waarmee de inlaat in de dijk verstevigd werd is opgegraven.

Het Archeologisch bureau Raab begeleidde voor Rijkswaterstaat deze opgravingen. Zij kregen een inzicht in de werkwijze en constructies die onze voorouders bij de aanleg van dijken gebruikten. Vondsten van bewoning waren er niet. De afgraving is bijzonder omdat men maar heel zelden de gelegenheid heeft om in een niet meer functionerende dijk te graven.

Nadat de archeologische afgravingen gereed waren heeft de aannemer van de dijkversterking de oude dijk verder helemaal weggraven. De grond werd daarbij naar elders afgevoerd. Het gebied van de oude dijk werd herschapen in een uiterwaard waarin een begin van kreken was gegraven. Hierdoor kan er in dit riviergebied meer water worden geborgen. Waardoor overstromingen worden tegengegaan. Het gebied werd verder aan de rivier overgelaten, waardoor het natuurlijk ging begroeien. Eerst met allerlei rietsoorten en later ook met bomen als wilg en els. Het gebied kreeg hetzelfde aanzien als het eerder bij Lekkerkerk afgegraven bedrijfsterrein van Zanen Verstoep in Opperduit.

7 oktober 2017 Wim van den Bremen 

Het zal rond 1994 zijn geweest. Iemand belde om mij te waarschuwen dat zijn werkgever een studie ging doen naar de beste vestigingsplaats in West Europa. Hij was bang dat verplaatsing werkgelegenheid zou kosten. Het ging om een grote Amerikaanse multinational die in Alphen aan de Rijn investeringsgoederen leverde. We spraken af dat ik de directie om een gesprek zou vragen. Hoewel Amerikanen vaak panisch reageren als een vakbond belt, viel dat hier mee. De Nederlandse directie realiseerde zich dat de verhoudingen in Nederland nogal anders zijn dan in de VS. Het gesprek kwam er dus. De directie informeerde mij dat de bazen in de VS wilden weten wat de beste vestigingsplaats voor hen was voor hun activiteiten in heel West- Europa.

Toen ze me dat vertelden, was mijn antwoord duidelijk. Nergens in Europa kon je op elk moment van de dag goederen versturen naar alle plaatsen op de wereld, behalve via de haven van Rotterdam en via Schiphol. Daar kon dat wel. Voor mij stond de uitslag van de studie dus al vast. Want Alphen aan de Rijn ligt perfect tussen Rotterdam en Schiphol in. Dat dat klopte bewijst het feit dat de firma daar nog steeds zit. Maar tegenwoordig zijn er meer plaatsen in Europa waar dat kan.

In de pers las ik dat Schiphol vol is, en dat daarom met name vrachtvluchten nogal eens niet kunnen worden gepland. De vrachtvluchten worden verdrongen door goedkope toeristenvluchten. Het is zonder meer duidelijk dat toeristenvluchten een hoop werkgelegenheid genereren op een vliegveld. Schiphol heeft in het verleden een hoop werknemers aangenomen die hun werk in de agrarische sector waren kwijtgeraakt.  In de bagageafhandeling gaat het ook nog vaak om laaggeschoolde werkgelegenheid, waarvoor elders soms weinig aanbod is. Besturen zullen dus terecht heel blij zijn als een vliegveld die mogelijkheid wel biedt. Maar het moet toch niet zo zijn, dat daardoor het hoger geschooldheid vragende werk in gevaar komt. Ik heb dan ook begrip voor een bestuurder die er voor kiest een multinational te behouden ten koste van een natuurcamping. Terwijl je weet wat ik van een natuurcamping vindt.

Als ik kijk naar de afwikkeling van vluchten in Rotterdam is daar nog heel veel ruimte om extra vluchten van Schiphol over te nemen. Dat beeld heb ik ook van Eindhoven. En van Weeze, net over de grens bij Nijmegen. Die zouden die toeristenvluchten toch over moeten kunnen nemen. Net als Lelystad straks. Wat mij daarbij opvalt is dat er in het Aldersoverleg alsmaar wordt gesproken over locaties. En over overlast. Maar dat het tot nu toe te weinig ging om voorschriften voor vlieghoogten. Een demissionaire staatssecretaris zegt dat aanpassing van vlieghoogten snel kan worden geregeld. Dat bewijst dat ze daar in de afgelopen periode, dat ze niet demissionair was, kennelijk niet naar heeft gekeken. Ook vliegmaatschappijen zullen moeten beseffen dat Nederland meer dan overbevolkt is. En dat als je al die mensen ook nog per vliegtuig wilt vervoeren, je hoger moet gaan vliegen om de omwonenden niet gek te laten worden van het lawaai.

Overigens woon ik zelf onder een vliegroute van het vliegveld in Rotterdam en onder een andere vliegroute van Schiphol. De overlast is verwaarloosbaar. En dat komt doordat de overheid eisen is gaan stellen aan de hoeveelheid lawaai dat de vliegtuigen maken. De oude lawaaischoppers mogen er niet meer komen. Sindsdien zijn er nauwelijks meer klachten. Dat wordt helemaal goed als er belasting op vliegtuigbrandstof geheven gaat worden. En we de HSL gaan gebruiken.

4 oktober 2017 Wim van den Bremen

Nette mensen dansen niet. Die indruk kreeg ik toen we onlangs een concert bezochten met Sinti- en Roma muziek. Het was in een klein theater gerund door vrijwilligers. Er werd gespeeld op een viool, een klarinet, een cimbaal en een bas. Ze speelden op een kwalitatief hoog niveau en het was dus genieten. In dit minitheater met 70 zitplaatsen zijn regelmatig voorstellingen van allerlei aard. Ze worden bezocht door de plaatselijke culturele elite. De meesten kennen elkaar wel ergens van. Het zij van kunstreizen, van koren of van een schildercursus.

Sinti- en Romamuziek is spontane muziek. Ik zou zeggen niet burgerlijk. Het is spontaan uit mensen opkomende muziek. Ook al zijn het ingewikkelde melodieën om te spelen, de muzikanten spelen het uit hun hoofd zonder papier. Daarom is het bijzonder dat de mensen die niet burgerlijk willen zijn bijna nooit op deze voorstellingen af komen. Ook in dit geval kwam de burgerlijke elite voor de niet burgerlijke muziek.                                                                                                                                  

Ik vertelde al dat de muzikanten fantastisch waren. Niet stijf zoals in veel orkesten, maar bewegelijk en enthousiasmerend. De ritmes van deze muzieksoort laten de luisteraars niet onberoerd. En zo kwam het dat al vrij snel bijna alle bezoekers op hun stoel zaten te wippen. Iedereen had plezier. Maar niemand stond op om te dansen. Niemand ging op de zigeunerwijze schouder aan schouder meebewegen met het ritme van de muziek. Jammer is dat nette mensen kennelijk dan niet gaan dansen. Alsof dat niet hoort.

27 september 2017 Wim van den Bremen

Het is alweer een aantal jaren geleden dat we vakantie hielden op een herenboerderij in het Oosten van de provincie Asturias. Een prachtig gebied om te verblijven. We reden daar rond op zoek naar de mooiste plekjes. Op een gegeven moment hadden we behoefte aan nieuwe tips. En daarom gingen we naar de op dat moment dichtstbijzijnde stad. Op zoek naar een VVV. Deze stad lag echter net over de provinciegrens. Op onze vraag naar tips bleek daar niets voorhanden van het op hooguit 2 km verder gelegen Asturias. Verder bleken er maar weinig folders beschikbaar in de Engelse taal. Toen ik daar een opmerking over maakte werd ik verwezen naar het ministerie voor Toerisme in Madrid.

Enige jaren later brachten we opnieuw een vakantie door in Spanje, maar nu in de provincie Extremadura. Hier probeerden we vooral vogels te spotten en dat lukte voortreffelijk. In de stad Cáceres waar we verbleven, was veel cultureel toerisme. Er waren goede restaurants en prachtige paleizen van de Spanjaarden die Amerika hebben geëxploiteerd. Maar er was daar net als in de rest van Spanje een permanente sit-in van de jeugd die protesteerde tegen het slechte bestuur van de regerende partijen. Op het centrale plein van de stad vergaderden ze met elkaar en gaven ze verklaringen af over de sociaal- maatschappelijke problemen waarmee ze te maken hadden. Natuurlijk gingen we daarheen om met hen over die zaken te discussiëren. Maar dat was nog niet zo eenvoudig. Het duurde nogal even voordat er iemand gevonden was, die met ons het gesprek in het Engels aan wilde gaan. Natuurlijk maakten we daar een opmerking over. We kregen ten antwoord dat slechts een klein deel van de studenten voldoende Engels beheerste om daarmee een gesprek te voeren. Toen we vroegen of dat wel slim van de jeugdigen zelf was, werd de vraag niet begrepen. Men was Spaans en dat moest kennelijk voldoende zijn.

In de tijd van de dictatuur van Franco kwam het meeste verzet uit Barcelona. Daar werden hele bataljons gevormd om in de burgeroorlog Franco’s regime te bestrijden. Dat heeft daar vele levens gekost. Franco trad bovendien hard op toen hij de strijd met behulp van de Duitsers had gewonnen. Ook was de eigen taal verboden. Dat dit veel frustraties heeft veroorzaakt is dus begrijpelijk. Ik vind ook dat je dat moet respecteren. Maar de doorgeschoten wens om zelfstandig te worden doet mij denken aan onze ervaringen in Asturias en Extremadura. Hebben ze wel voldoende inzicht in de huidige werkelijkheid van Europa. Of blijven ze de geest van Franco bestrijden?

22 september 2017 Wim van den Bremen

Milieudefensie wil dat de supermarkten aan de veehouders 43cent gaan betalen voor een liter melk. De supermarkten zeggen in een advertentie dat zij de boeren helemaal niet af willen schepen met een fooi. Wie dit nieuws serieus neemt, heeft niet in de gaten dat het hier gaat om een schoolvoorbeeld van een propagandaoorlog.

Al vanaf 1957 bestaat er een gemeenschappelijk Europees landbouwbeleid. Dat was na de 2^e wereldoorlog bedoeld om de productiviteit te bevorderen en alle Europeanen (van toen) aan voldoende voedsel te helpen. Dat beleid was succesvol zodat er al snel een overschot ontstond van allerlei producten, zoals de boterberg. Omdat de overproductie door de overheden uit de markt werd gehaald, betaalden de burgers via de belastingen het inkomen van de boeren mee. Maar die boter en andere producten konden niet blijven liggen. Dus probeerde Europa de overschotten tegen dumpprijzen elders in de wereld te verkopen. Dat stuitte buiten Europa op veel protesten. Dat leidde al in 1994 tot afspraken op wereldniveau over prijzen, subsidies en dergelijke. Dat was met name ook van belang voor boeren in het Zuiden van Europa (bergboeren), die zonder die afspraken veelal hun bedrijf hadden moeten stoppen. Nu konden ze met steun van de Europese belastingbetaler hun bedrijf voortzetten.

Daarvoor vanaf ongeveer 1900 hebben veehouders in Nederland eigen verwerkingsfabrieken voor melk opgericht. Dat deden ze om kwalitatieve redenen en om meer inkomsten van de melk te genereren. Voor die tijd verkochten de veehouders hun producten zelf. Deze vooral ambachtelijke fabriekjes kregen te maken met concurrenten en besloten tot bulkproductie over te gaan om zo de kosten te kunnen drukken en overeind te blijven. Omdat de investeringen groot waren betekende dit veel fusies van fabrieken. De meeste concerns zijn coöperaties en eigendom van de boeren zelf.

De kruideniers hebben dezelfde ontwikkeling doorgemaakt. Ook zij zijn opgegaan in steeds grotere concerns. Of ze hebben samen een grote inkooporganisatie opgezet zoals de Superunie (g’woon). Die inkoopsamenwerking probeerde melk te kopen bij de goedkoopste zuivelfabrieken door ze tegen elkaar uit te spelen. Het antwoord van de zuivelbranche was om door te groeien naar nog groter. Melk is vooral water. Te ver transport kost daarom teveel. De zuivelconcerns probeerden zo groot te worden dat de supermarktconcerns hun hoeveelheid melk voor hun afzetkanalen alleen bij hen konden kopen. Omdat kleinere zuivelconcerns nooit de grote hoeveelheid tegen een vergelijkbare prijs zouden kunnen verkopen.

Die ontwikkelingen zijn in heel West-Europa zo gegaan. Op de Nederlandse markt hebben we daarom te maken met Campina, maar ook met onder andere het Franse Danone, het Deense Arla en het Duitse DMK. Zij allen werken met eigen merken.

De melkprijs is geen stabiele factor. Als de Chinezen onze kaas gaan eten of babyvoeding, stijgt de melkprijs voor de boeren. Als de Russen ons boycotten zakt die prijs. Maar op de gigantische Chinese markt hebben we ook te maken met concurrentie uit Australië en Nieuw-Zeeland.

Ondertussen heeft de Nederlandse politiek de Autoriteit Financiële Markten opgericht. Die ziet erop toe dat er geen onderlinge prijsafspraken worden gemaakt zoals Milieudefensie kennelijk wil.

De conclusie kan kort zijn. Als boeren een hogere melkprijs willen moeten ze zorgen dat in het afzetgebied van de grote supermarkten schaarste ontstaat. Voor de supermarkten is het duur om melk van elders te halen dus zullen ze bij niet al te grote prijsverschillen een hogere inkoopprijs voor melk willen betalen. De veehouders zullen eens naar elkaar moeten kijken om te bepalen wie er mee stopt. De Nederlandse overheid zou daarin iets kunnen sturen door veehouders in kwetsbare gebieden voorrang te geven, mits binnen de kaders die de AFM daarvoor stelt.

De overheid heeft daar zelf een groot belang bij. Omdat er nog steeds meer mensen boer willen zijn dan er grond voorhanden is, is de grondprijs hoog. Dat zijn extra kosten voor onze veehouders. Maar ook voor onze gemeenten en het Rijk die grond nodig hebben voor infrastructuur en woningen. Omdat er zoveel mensen willen boeren is de prijs van onze woningen dus ook hoger.

21 september 2017 Wim van den Bremen

Het waren buren met opgroeiende kinderen. Jongens en meisjes. De families hadden een vergelijkbare maatschappelijke positie. Het was eigenlijk heel logisch dat de ouders al vroeg afspraken dat hun zoon Raj met een van de buurmeisjes zou gaan trouwen. Een gearrangeerd huwelijk was de culturele norm in hun gemeenschap. Raj was achttien toen hij trouwde. Zijn buurmeisje zestien. Lenna had haar schoolopleiding voltooid en was volgens haar familie klaar voor het huwelijk. Ze kenden elkaar goed maar ze waren heel verschillend. De ouders vonden dat ze goed bij elkaar zouden passen.

Er werden al vrij snel achter elkaar drie kinderen geboren. Raj was een goede metaalbewerker en had werk. Maar zijn verlangens naar goede spullen kon hij met zijn inkomen niet realiseren. Familie van hem werkte in een metaalfabriek in Nederland en vroeg of hij ook wilde overkomen. Er was veel vraag naar vakkundig personeel. Dus Raj ging en kreeg een baan, daar waar zijn familieleden al werkten. Het gezin kwam na korte tijd ook naar Nederland. Daar was echter grote woning- schaarste. En dat betekende dat er bij familie ingewoond moest worden, voordat ze zelf een kleine woning konden huren. Gelukkig was de taal geen probleem omdat ze die al hadden geleerd. Maar de leefomstandigheden met het gezin in kleine stadswoningen waren niet ideaal.

En Raj was gaan drinken. Dat kwam in zijn familie meer voor. Volgens zijn culturele achtergrond was hij de baas in huis. Hij nam de beslissingen en vrouw en kinderen moesten zich aan hem aanpassen. Zijn ouders, broers en zussen verwachtten dat ook van hem. Dat werd voor Lenna steeds moeilijker. Ze had een goed verstand en ze zag hoe andere gezinnen met elkaar leefden. Ze integreerde snel en probeerde de regels thuis te veranderen. Maar dat leverde steeds meer wrijving op. Waarbij Raj weer in de drank vluchtte en nog onredelijker werd in de omgang met vrouw en kinderen. Toen de kinderen groter werden kozen ze steeds meer de kant van de moeder. En dat resulteerde in nog meer autoritair gedrag van Raj. Toen de kinderen groter werden kreeg Lenna tijd om onder schooltijd schoonmaakwerk te doen waarmee ze hun inkomen wat vergrootten. Maar ook daar bemoeide Raj zich ermee. Met gevolg dat de werkgevers van Lenna haar gingen steunen in het afstand nemen van Raj. Toen de kinderen hun schoolopleiding hadden afgemaakt en op zichzelf gingen wonen besloot Raj dat ze een mooie woning zouden kopen. Daarvoor kreeg hij een hoge hypotheek. Maar tegelijk had Lenna geen taken meer in huis voor de kinderen en zat ze vast in haar mooie nieuwe woning met een echtgenoot die ze verafschuwde. Haar werkgevers adviseerden haar te gaan studeren in plaats van schoon te maken.

Omdat ze Raj kon overtuigen dat een opleiding voor haar zou gaan leiden tot een hoger salaris ging ze een vervolgopleiding volgen. Die werd met succes afgerond en ze kreeg al snel een baan. Daarin was ze een van de weinigen die raad wist met de problemen van de grote groepen nieuwkomers in de stad. En ze groeide erin en voelde zich helemaal thuis in dat werk. Waardoor ze thuis nog meer afstand nam. En Raj reageerde met nog meer drinken. Op adviezen van kennissen om huis en huwelijk te verlaten reageerde ze afwijzend. Ze had het inkomen van Raj nodig om in haar mooie huis te kunnen blijven wonen en ze zag zich steeds meer als hulpverlener voor Raj in plaats van als echtgenoot. Ook de kinderen nodigden haar uit om bij hen te komen, maar daar voelde ze zich ondertussen te zelfstandig voor. Het huis was verdeeld in twee gedeelten. Een voor Raj en een voor haar.

Raj kreeg steeds meer te maken met gezondheidsklachten. Die vloeiden voort uit zijn drankgebruik. Daardoor ontworstelde Lenna zich aan zijn gezag.  Ze leefden beiden een eigen leven. Raj bij vrienden. Lenna met haar eigen werkzaamheden en kennissen.

De drank leverde nog meer problemen op. Raj was steeds vaker stomdronken en vervuilde zichzelf en het huis. Ondanks haar kwaadheid daarover maakte ze de boel weer schoon en ging verder haar eigen weg. Raj ging met pensioen en Lenna ook. Waardoor de verhouding nog problematischer werd. Raj deed klusjes voor vrienden, Lenna vrijwilligerswerk. Maar Raj moest steeds vaker gehaald en gebracht worden. Of omdat hij dronken was, of omdat hij last had van zijn vele kwalen. En omdat ze later in Nederland waren komen wonen, misten ze beiden een deel van de AOW. Waardoor ze financieel nog meer aan elkaar vastzaten.

En toen werd Lenna gebeld door de politie. Raj was dronken op straat gevonden en kon niet zelf meer thuiskomen. Lenna vertelde de agent waar hij de huissleutel kon vinden en de politie bracht hem thuis. Onder zorgelijke belangstelling van de buren, die het allemaal al lang hadden zien aankomen en die Lenna mentaal steunden.

Omdat alcohollisten hun kwaal ontkennen besloot Lenna van alle incidenten foto’s te maken en die te presenteren aan zijn en haar familie en aan de huisarts. Waarop iedereen zei die man moet worden opgenomen. Maar Lenna wist dat een alcohollist die niet constant zichzelf verwaarloosd, niet als Korsakov patiënt wordt beschouwd. En een persoon kan alleen worden opgenomen als hij daar zelf toestemming voor geeft. Dat doet Raj niet. En daarom zit nu iedereen te wachten op het moment dat Raj een gevaar voor zichzelf wordt. Of een ongeluk krijgt. Want dan kan gedwongen opname wel. Zo’n ongeluk is nodig om Raj zijn behandeling en Lenna haar onafhankelijkheid te geven.

12-9-2017 Wim van den Bremen

Een voetbalcoach zei: “We hebben het initiatief genomen en dominant gespeeld. De anderen hadden daar geen antwoord op. Daarom hebben we gewonnen”.

Natuurlijk is optimale zorg allereerst een zaak van de consumenten van die zorg. Bestuurders van zorgorganisatie willen graag positief worden beoordeeld. In de politiek is het minder duidelijk. Het is daar lastiger om eigen beleid over het voetlicht te brengen, dan om kritiek op het beleid te hebben. Het is belangrijk zelf het initiatief bij de beeldvorming te nemen en te houden. Wethouder voor de zorg zijn en coalitiefractie zijn, betekent leiding geven.

Hierna een aantal gedachten over hoe dat zou kunnen.

1^e. De fractie steunt de wethouder, maar niet tot elke prijs. Kritiek op het beleid komt niet het eerst van anderen. Het komt, constructief geformuleerd, het eerst vanuit de eigen fractie.

2^e. De fractie laat herhaaldelijk in een persbericht en sociale media weten waarom ze het uitgewerkt beleid, met concrete voorbeelden, een goed beleid vindt. Ze houdt toezicht en doet verslag van haar bevindingen.

3^e. Beleid wordt gemaakt door bestuurders die compromissen sluiten om het samen eens te worden. Beleid wordt door individuen ervaren als hoe het beleid voor hun persoon uitpakt. Veel onderbouwde kritiek begint dus bij individuen die het beleid voor henzelf niet passend vinden. Er is nergens voorgeschreven dat anderen dan een coalitiefractie die kritiek het eerst voor het voetlicht moeten brengen. De fractie kan dus het best zelf op zoek gaan naar ervaringen van zorggebruikers.

4^e. Vroeger gebeurde dat met spreekuren, nu kan dat met moderne media. Daarin vraagt de fractie gericht aan cliënten wat hun ervaringen zijn. Alle serieuze reacties worden serieus beantwoord.

5^e. De fractie laat actief aan de betrokken zorgorganisaties weten dat ze belangstelling heeft voor de ervaringen die deze organisaties opdoen. En ze vraagt hen gericht om over hun ervaringen, eventueel informeel, geïnformeerd te worden.

6^e. Als anderen met kritiek komen vraagt de fractie om deze kritiek met de fractie te delen, omdat het haar taak is de uitvoering van het beleid te controleren.

7^e. Is er geen tijd om dit uit te voeren, bedenk dan hoeveel tijd het gaat kosten om recht te zetten, wat anderen die wel het initiatief hebben genomen, naar voren brengen.

14 september 2017 Wim van den Bremen

Bij het formuleren van een nieuw kabinetsbeleid wordt het een belangrijke kwestie gevonden. Christelijke politici vinden dat mensen niet hun eigen dood mogen wensen en organiseren. De mensen die dat toch willen zouden eigenlijk dankbaar moeten zijn dat de samenleving ze behoedt voor eenzaamheid en allerlei kwalen waarvan je je beroerd voelt. Ook al blijkt dat de samenleving dat op grote schaal niet voor elkaar krijgt. De christenen beroepen zich op de wil van hun God. Die mag je volgens hen als gewoon mens niet negeren.

Het is bijzonder aanmatigend om zo te denken. Natuurlijk is iedereen vrij om in een God te geloven. En ook respecteer ik dat hun God de mens aan een aantal waarden houdt. En nog meer respect heb ik als de gelovigen ook leven volgens die zelf aanvaarde waarden. Maar de God in hun hoofd en in hun woorden is wel een God die ze zelf hebben geconstrueerd. Vaak met behulp van mensen om hen heen. En verwijzend naar andere mensen die vroeger daarover iets hebben gezegd of geschreven. Het opleggen van de wil van de zelf gekozen God aan andere mensen is daarom een vorm van geestelijk imperialisme. En moet sterk bestreden worden. Dat er met elkaar gesproken wordt over elkaars waarden is een goede zaak. Maar dwingen mag niet.

Natuurlijk leven de meeste mensen niet bepaald volgens het regeringsbeleid. Behalve als dat overeenkomt met hun eigen beleid. Zo hebben Anneke en ik al lang een mooi weiland in de buurt gevonden waar we gaan liggen als we denken dat het onze tijd is. Een beetje op de Eskimo- manier. Maar nog eenvoudiger is het om even naar het park in je buurt te lopen en daar wat takjes van de Taxus Baccata of Venijnboom te plukken. De boom heet niet zomaar zo. Het eten van het groen of de bessen en het zaad zijn dodelijk. Hoeveel je nodig hebt kun je op internet vinden.

Natuurlijk lijkt het op krachtig bestuur om in een wet op te schrijven wat een arts wel en niet mag. En of een stervensbegeleider nodig is. Over een tuincentrum waar je die planten voor enkele euro’s kunt kopen zal er wel niets in staan. Je vraagt je af waarom de formatie dan toch nog zo lang duurt. Of willen ze toch de hoveniers en de paddoverkopers en al die anderen allemaal gedetailleerd in het regeringsprogramma opschrijven? Dat lijkt me een stimulans voor burgerlijke ongehoorzaamheid.

2-9-2017 Wim van den Bremen

Het is dunbevolkt en daarom stemmen er altijd minder mensen op dit gebied als het gaat om het mooiste landschap van Nederland. Maar Broek, Goudriaan en Noordeloos zijn parels in het Nederlandse landschap. Veel ruimte met gras en maar 4 soorten bomen, wilg, zwarte els, es en populier die weidse decors vormen. Veel boerderijen zijn geen bedrijf meer, maar woningen van welvarende mensen uit de bedrijven langs de rivier. Die huizen en erven zijn fraai opgeknapt en beloond met de titel Gemeentemonument.

De weidegrond is aangekocht door de buren, die bij hun bedrijf nog grotere stallen hebben bijgebouwd. Hun toekomst is ongewis. Door de economie. Maar nog veel meer door het veen waaruit hun grond is opgebouwd. En dat steeds verder inklinkt, ondanks Europese subsidies om de waterstand beter te kunnen reguleren.

De bevolking doet veel om dit landschap te behouden. Het is ook een behoudende bevolking. De gemeentebesturen zijn vooral conservatief christelijk bemenst. Protestant wel te verstaan. Ze zijn het vaak niet met elkaar eens. In de tijd dat de melk nog in bussen werd afgeleverd waren hier vijf melkfabrieken in de streek. Twee coöperatieven, twee particulieren en een onderdeel van een multinational. En er werd gestreden om die melk. Zo fanatiek dat de chauffeurs die de bussen ophaalden, soms niet voor elkaar opzij gingen als ze elkaar tegen kwamen op de smalle wegen.  Nu rijdt er de RMO, de rijdende melkontvangst, een tankauto met een tankaanhanger. Over de wegen die door de regionale overheden verbreed zijn om elkaar en de tankauto’s van de voederleveranciers te kunnen passeren. Ze rijden nog maar voor de twee fusiefabrieken. En ze komen ook op zondag de melk halen, omdat hun consumenten de melk zo vers mogelijk willen hebben.

Je moet je afvragen wat er met dit landschap gebeurt als ze hun product niet meer rendabel kunnen leveren. Wie onderhoudt dan dit landschap? Dit is de streek waar de SVR is begonnen. Een vasthoudende boer Van den Berg die De Stichting Vrije Recreatie begon. Tenten en caravans op het boerenland om wat extra inkomen te kunnen genereren. Het kostte hem vele procedures, maar hij won. Op deze boerencampings is het druk. Met mensen die ervan houden om wat te fietsen en van de landelijke omgeving te genieten. Er zijn ook zelfkazende- en zorgboeren. Maar de zorg over het boereninkomen blijft.

Het is interessant wat de veehouders gaan doen met ideeën zoals Cees Veerman die propageert. Hij is minister van Landbouw geweest, maar ook rector magnificus van de Wageningse Universiteit. Ook was hij voorzitter van de groente- en fruitveiling in Barendrecht. Hij heeft enorm gezag in landbouwkringen. Hij legde onlangs uit hoe boeren zich te vaak richten op zo laag mogelijke prijzen voor de consument. En daardoor structureel een laag inkomen hebben. Hij beval andere verdienmodellen aan waarin producten andere kwaliteiten krijgen voor een hogere prijs. Waarbij natuur en landschap gespaard worden. Zoals nu bijvoorbeeld Weide Weelde. Het is duidelijk dat consumenten die van de natuur houden meer voor hun producten moeten betalen om de boeren het landschapsonderhoud te kunnen laten doen.

23-8-2017  Wim van den Bremen

Het was in de fractie dat ik het merkte. Ieder had zijn vaste plaats in onze vaste vergaderruimte. Ada zat als assistente rechts naast mij. En daarnaast zat Lex. Zoals zoveel socialistische fracties was de onze er één van haantjes. Eigenlijk gunden ze elkaar het woord niet. En daar was ik voorzitter. Ik bepaalde wie het woord kreeg. Dat werd geaccepteerd zolang men de indruk had, dat dit eerlijk gebeurde. Zodra men zich achtergesteld voelde, begon men te kraaien. De orde kon dus alleen gehandhaafd worden als ik strikt eerlijk het spreekrecht verdeelde. Ik had allang aan iedereen duidelijk gemaakt dat ik met mijn rechteroog nauwelijks zie. Maar wat dat praktisch betekende realiseerde niemand zich. Ik ook niet. En daar zat ik dus mijn best te doen om eerlijk te zijn in de verdeling van het woord. De eerste die altijd kraaide was Lex. Regelmatig liet hij merken dat ik hem te laat het woord verleende. Mijn vaste antwoord was steeds “Dat ik zijn woordmelding niet eerder had gezien” Pas veel later realiseerde ik me, dat ik de fractieleden links en voor me nu eenmaal sneller kon zien dan degenen rechts van mij. Ik had dus echt hinder van mijn slechte oog.

In die tijd moest ik een keer les geven in een klas van jong volwassenen. Ik heb geleerd om door steeds vragen te stellen aan de leerlingen, de aandacht vast te houden. Dat deed ik daar dus ook. Op een vraag van mij reageerden wel vijf leerlingen tegelijk. Degene die me het eerst opviel knikte ik vriendelijk toe. Ten teken van dat zij het antwoord mocht geven. In plaats daarvan begon er een leerling rechts voor mij in de zaal te antwoorden. Ik was verward. En de klas ook. Snel realiseerde ik mij dat dit kwam door mijn oogafwijking. En ik haastte me om de leerlingen uit te leggen dat ik al vanaf mijn geboorte scheel ben. En dat ik alleen met mijn linkeroog zie en dus ook alleen daarmee oogcontact met anderen maak. De klas reageerde weer verward. Want zoveel duidelijkheid  over mijn eigen oogkwaal was voor hen kennelijk ongewoon. Maar het werkte. En ik heb die uitleg later vaak in vergelijkbare situaties  herhaald. Mijn ernstige oogafwijking was dus toch geen hinderlijke afwijking. Als ik er maar goed en duidelijk mee omging.

De laatste jaren voor mijn pensioen heb ik een heel zware vakbondsportefeuille gehad. In een onwillige sfeer moest ik allerlei reorganisaties begeleiden met mensen die elkaar veel te goed kenden. En dus ook precies wisten welke opmerkingen ze moesten maken om de  werkgever op het verkeerde been te krijgen. Het was mijn taak om met die werkgever en zijn werknemers afspraken te maken die in een contract moesten worden vastgelegd.  Daarvoor werd er veel en langdurig vergaderd. Gezien het belang voor de mensen waren er ook altijd veel mensen aanwezig. Op een bepaald moment realiseerde ik mij, dat ik vaak niet goed verstond wat er werd gezegd.  Lang heb ik gedacht dat dit aan de rumoerigheid in de zaal lag. Dat Anneke al heel lang klaagde dat ik de TV altijd zo hard aanzette, bracht ik daar ook absoluut niet mee in verband. Tot ik met pensioen ging. En wat meer tijd voor mij zelf kreeg. En vooral ook nam. De audicien legde mij uit hoeveel van mijn gehoorcapaciteit ik was kwijt geraakt. De KNO-arts vond geen oorzaak. “Het kwam uit de hersenen ” sprak hij orakelvol. Waarop ik aan het gezicht van een buurvrouw die dat hoorde, kon zien dat zij daarbij aan een beginnende dementie dacht. Dat betekent nu, dat ik altijd met mijn gehoorapparaat in de weer ben. En dat ik het liefst geen vergaderingen bezoek.

Toen viel het blaadje van de Belangengroep Gehandicapten in de bus. Dat ik nog steeds krijg omdat ik in de tijd van mijn bestuurderschap op de hoogte moest zijn. En omdat ik vind dat mensen die zich organiseren dat zelf moeten betalen. Zonder subsidie.  Met hulp van ieder die vindt dat zo’n club goed bezig is.

In dat blaadje stond een oproep om mijn reactie te geven. Omdat mijn visuele en auditieve beperking mij waarschijnlijk confronteert met een maatschappelijke handicap.

Die tekst deed de deur dicht. Ik ben kennelijk toch niet de welwillende burger die de BGC graag de ruimte geeft om haar werk te doen. De BGC is bezig met activiteiten voor mij omdat ik visuele en auditieve beperkingen heb. Ik ondervind een maatschappelijke handicap. Eerlijk is eerlijk. Het opschrijven van dit verhaal is de erkenning van de realiteit. Maar tegelijk blijf ik zoveel mogelijk vele dingen doen die ik al deed. Want de samenleving moet er maar aan wennen dat er actievelingen zijn met een visuele en een auditieve handicap.

13 -7-2017 Wim van den Bremen

Sommige plaatselijke politieke partijen doen hun best om aan burgers te vertellen hoe het moet. Raadsleden die aan burgers komen vragen hoe zij vinden dat het moet, zien we erg weinig. Dat wreekt zich. Zo wil Leefbaar alleen nog subsidie geven voor grote evenementen waar veel mensen komen. En de VVD wil alleen subsidie geven als er sponsors zijn voor het evenement. Volgens mij is dat dom geklets.

In de kleine buurt waar ik woon organiseren de bewoners meerdere activiteiten zelf. De gemeente geeft via het wijkoverlegplatform daarvoor een kleine subsidie en de bewoners betalen het verder zelf. Er komen weinig mensen omdat de buurt niet zo groot is. Maar de bewoners voelen zich daar erg goed bij. Ze kennen elkaar en voelen zich veilig. Ze hebben weinig dure ambtelijke hulp nodig om prettig samen te leven. Zo zijn er meer buurten.

Als je af gaat op de politieke persberichten willen VVD en Leefbaar daar van af. Want er komen niet veel mensen en er zijn geen sponsors. Typisch praten voordat er overlegd en nagedacht is. Dom geklets dus.

13-7-2017 Wim van den Bremen

Voor mensen die met fruitbomen bezig zijn is het een belangrijk gebeuren. Zomersnoei kan In de maanden juni tm. augustus plaatsvinden. Daarbij zijn er een aantal overwegingen.

Fruitbomen die tot de prunusfamilie behoren, zoals kersen en pruimen, zijn ’s winters erg gevoelig voor loodglans. Dit is een ziekte die een boom kan ruïneren. Omdat deze fruitsoorten vaak een sterke groei kennen is snoei gewenst. En is de optimale snoeitijd, direct na de oogst. Dus in de zomer. Dan is de sapstroom nog optimaal. De boom kan zelf de bedreigingen aan. En snoeiwonden kunnen snel herstellen. Omdat de sapstroom in de periode hierna afneemt, zullen er niet zo snel en niet zo hevig nieuwe groeiloten ontstaan.

Bij appel- en perenbomen is snoei het hele jaar mogelijk. We doen het meestal in de winter omdat we dan, door het ontbreken van blad, een goed zicht hebben op de vorm van de boom. Maar snoeien doet groeien. Na een wintersnoei kan een fruitboom soms veel reactie geven in de vorm van groeiloten. Als we die groeiloten ’s zomers weghalen, zien we hetzelfde als bij prunussoorten. Door de afnemende sapstroom naar de herfst zal de boom niet zoveel en niet zo heftig nieuwe loten produceren. Daarmee vereenvoudigen we de wintersnoei. En een eenvoudiger wintersnoei geeft een kleinere groeireactie in de boom.

Maar er zijn meer effecten. Vruchten hebben voeding nodig om te rijpen. In elke boom is er altijd een afweging van toevoer van voeding naar groen of naar vruchten. Door ’s zomers groen weg te snoeien profiteren we wel van de bijdrage die het groen in het voorjaar levert aan het welzijn van de boom. Maar in de eindfase manipuleren we de boombalans wat betreft voeding richting fruit. Verder maakt zomersnoei het loofgedeelte meer open. Waardoor de zon een betere bijdrage kan leveren aan het rijpen van het fruit.

Veel van het fruitsnoeiwerk dat door vrijwilligers- snoeiploegen wordt uitgevoerd betreft oude hoogstamfruitbomen waarin achterstallig onderhoud wordt uitgevoerd. Daartoe worden vaak zware takken boven in de boom weggezaagd om een mooiere en opener vorm van de boom te krijgen. Omdat de wortelomvang van de boom is afgestemd op de hele boom met die takken er nog bij, geeft de boom een sterke reactie met groeiloten. Door zowel winter- als zomersnoei uit te voeren brengen we de groei van de boom beter in balans. Tegelijk halen we dan dood hout weg om te voorkomen dat zich daarin bedreigingen voor de boom kunnen ontwikkelen.

Als zo’n boom wordt gerestaureerd zien we meestal dat de boom zichzelf verjongd. Niet zelden neemt de vitaliteit van de bejaarde boom toe, waardoor we er langer van in het landschap kunnen genieten. 

En nogal eens worden in boomgaarden, die gerestaureerd worden, door de eigenaar nieuwe bomen geplant, ter vervanging van dode exemplaren. Die eigenaren geloven weer in hun boomgaard.

Wim van den Bremen  27 mei 2017

De komende tijd zal ik vaak aan Wijster denken. Ooit was ik betrokken bij een samenwerkingsverband met de VAM. Maar dat ben ik allang weer vergeten.

Voor mij is Wijster de plek waar Bert Bierling werd doodgeschoten. Bert was een van de mensen die bij de treinkaping daar omkwamen. Molukkers protesteerden tegen het uitblijven van regeringshulp in hun strijd voor onafhankelijkheid voor de Molukken. En omdat nabestaanden van andere treinkapers bij De Punt een rechtszaak voeren komt die oude herinnering aan Bert steeds weer boven.

Bert was een goede kennis van ons. Hij was net als wij actief in de scouting, die toen nog padvinderij heette. Behalve bij wedstrijden troffen we elkaar elk jaar in het Pinksterkamp in Anloo. Bert was ook een sterke persoonlijkheid, een leider. En ik heb vaak gedacht dat dit misschien een rol heeft gespeeld in Wijster. Ik denk dat Bert in die situatie misschien geprobeerd heeft reizigers te kalmeren. Of ze heeft aangeraden om iets wel of niet te doen. En dat kan bij de kapers verkeerd zijn aangekomen. Maar dat alles is speculatie. Want ik was er niet bij. Gelukkig niet.

Maar ik heb wel veel contact gehad met Molukkers. In Assen en in Capelle aan den IJssel. Dat waren mensen uit dezelfde subgroepen als de kapers. Hoewel ze erg sterk opkwamen voor hun zaak waren het vriendelijke mensen waarmee je kon samenwerken. In die contacten heb ik geleerd na te denken over wat terrorisme eigenlijk is. Molukse kapers waren voor mij geen terroristen. Ze kwamen op voor de onafhankelijkheid van hun volk. Net als sommige Nederlanders dat tijdens de tweede wereldoorlog hadden gedaan. Hun radicaliteit met de kapingen en de slachtoffers van die kapingen zie ik als een strategische miscalculatie. Het heeft ze niet verder gebracht en het heeft hun zaak geen goed gedaan.

Maar het is ook niet goed om mensen die voor een rechtvaardige zaak vechten en uit teleurstelling radicaliseren, terroristen te noemen. Net zomin het goed is om de feiten over De Punt zoveel jaren achter te houden. De Nederlandse regeringen hebben een ernstige strategische miscalculatie gemaakt door de Molukkers niet in de regio te hebben opgevangen. Dat komt voort uit de koloniale situatie in Nederlands-Indië toen. En dat heeft vele Nederlanders en Indonesiërs en Bert Bierling het leven gekost.

1 juni 2017  Wim van den Bremen

Het ziekenhuis wil patiënten minder vaak terug laten komen voor behandelingen aan dezelfde kwaal. Foto’s, analyses en behandeling moeten zoveel mogelijk in één bezoek worden afgewerkt. Iedereen vindt dat een prachtig streven. Maar het levert ook bijzondere complicaties op.

Zoals bij Menno die een fervent fietser is. Op een van zijn vele tochten door de haven heeft hij bij het afstappen zijn evenwicht verloren. En is een beetje ongelukkig omgevallen. Als hij weer verder fietst voelt hij pijn in zijn voet. Daarom besluit hij voor hij naar huis fietst even bij de huisarts langs te gaan. Die voelt eens aan de voet en stuurt Menno direct door naar de spoedeisende afdeling van het ziekenhuis. In het ziekenhuis constateren ze een breuk in een middenvoetsbeentje. En de dokter geeft meteen opdracht voor een opname. Als Menno  beseft wat er gebeurt zegt hij tegen de dokter dat zijn fiets nog buiten staat. De dokter antwoordt nuchter dat de fiets vast wel op slot staat. Het blijkt vervolgens om een dagopname te gaan. En als het beentje weer goed zit en vastgezet is mag Menno weer naar huis. Met een rolstoel van het ziekenhuis komt hij bij zijn fiets en fietst naar huis. Daar vroeg zijn vrouw zich al af hoe ver de fietstocht die dag wel niet was.

Angela heeft een afspraak met een specialist in het ziekenhuis omdat er iets niet goed is met haar enkel. In het ziekenhuis wordt een foto gemaakt en constateert de arts dat de voet vier weken in het gips moet. Dat gaan ze meteen uitvoeren. En zo zit Angela in de loop van de morgen in het ziekenhuis met een voet waarop ze niet mag lopen en staan. Pas dan komt de vraag op hoe ze naar huis gaat. Angela is op de scooter gekomen en wil graag op de scooter terug. Daarop brengen twee verplegenden haar naar haar scooter en helpen haar erop. Vervolgens wordt haar man thuis gebeld met de vraag of hij haar van de scooter af kan helpen. Die kan gelukkig de buurvrouw inschakelen om Angela veilig in een stoel te krijgen waaruit ze voorlopig niet mag opstaan.

Het doet mij terug denken aan een vakantie op Kreta. Anneke gleed uit op een berghelling en brak haar enkel. Gelukkig konden we haar in een auto krijgen om naar het ziekenhuis in Heraklion te gaan. Daar werd ze niet geopereerd, want dat zouden die artsen in Nederland toch niet goed genoeg vinden. Toen de enkel in het gips gezet was had ze krukken nodig. Maar hoe zeg je dat in het Grieks. Na een aantal pogingen in het Frans, het Engels en gebarentaal liep de chirurg mee naar buiten. Hij ging met ons mee een zorgwinkel binnen en we hadden binnen de kortst mogelijke tijd krukken.

15 mei 2017 Wim van den Bremen